Wielu czynnych płatników VAT, pod koniec roku podatkowego, musi dokonać rocznej korekty VAT. Roczna korekta VAT jest jednak zbędna w przypadku podmiotów prowadzących wyłącznie sprzedaż podlegającą podatkowi VAT (w stawkach 0% do 23%). Jeżeli jednak wykazana została sprzedaż w stawce „zwolniony”, pojawia się obowiązek sporządzenia korekty rocznej. Poniżej znajdują się odpowiedzi na pytania najczęściej zadawane podatników w związku z tym tematem.

Kogo dotyczy roczna korekta VAT?

Roczna korekta dotyczy czynnych płatników VAT, którzy prowadzą sprzedaż towarów i usług opodatkowanych podatkiem VAT i zwolnionych z podatku VAT.

Czego dotyczy roczna korekta VAT?

Kwot podatku VAT odliczonego i nieodliczonego w poprzednim roku od wydatków związanych jednocześnie ze sprzedażą opodatkowaną i zwolnioną z VAT.

Co to jest sprzedaż opodatkowana VAT?

Sprzedaż, do której zastosowanie miały stawki od 0% VAT do 23% VAT. Od wydatków związanych ze sprzedażą opodatkowaną podatnik ma prawo odliczyć podatek naliczony.

Co to jest sprzedaż zwolniona z podatku VAT?

Sprzedaż zwolniona z podatku VAT dotyczy sprzedaży, do której zastosowanie miała stawka „zwolniony”(stawka ZW). Od wydatków związanych ze sprzedażą ze stawką ZW, podatnik nie ma prawa odliczać podatku naliczonego. Podatek naliczony w takim przypadku stanowi koszt.

Czy można odliczyć podatek naliczony od wydatków związanych z obu rodzajami sprzedaży?

Tak, jednakże dokonania odliczenia w pełnej wysokości nie jest dozwolone. Podatnik może dokonać odliczenia na podstawie wskaźnika sprzedaży VAT. Podczas księgowania wydatków, które są udokumentowane fakturami, czynni płatnicy VAT zobowiązani są do zadekretowania, z jaką sprzedażą jest związany dany wydatek. W takich przypadkach podatek naliczony rozliczany jest proporcjonalnie, według tzw. wskaźnika sprzedaży VAT. Część podatku od towarów i usług, która nie została odliczona na podstawie wskaźnika sprzedaży, staje się kosztem.

Dlaczego roczna korekta VAT jest konieczna?

W ciągu roku stosowany jest teoretyczny wskaźnikiem VAT, ustalany za rok poprzedni. Po zakończeniu roku na podstawie rejestrów zakupów VAT i rejestrów sprzedaży VAT za cały rok, obliczana jest ilość podatku VAT, jaką podatnik miał prawo odliczyć i porównywana jest ona do kwoty odliczonej na podstawie wskaźnika teoretycznego.
Korekta roczna jest więc korektą „z dołu”, gdyż weryfikuje podatek odliczony na podstawie prognozy do podatku, który podatnik mógł odliczyć.

Co to jest wskaźnik VAT?

Wskaźnik VAT określa, ile procent podatku naliczonego od wydatków związanych ze sprzedażą opodatkowaną i zwolnioną z podatku od towarów i usług, podatnik ma prawo odliczyć.
Obliczany jest jako procentowy udział sprzedaży opodatkowanej (różnymi stawkami –  od 0do 23%) do całości sprzedaży:

Licznik: wartość sprzedaży, która podlega podatkowi VAT/
Mianownik: wartość sprzedaży całkowitej (sprzedaż opodatkowana + sprzedaż zwolniona)

Wskaźnik VAT liczony jest na podstawie sum sprzedaży z poprzedniego roku. Jeśli podatnik dopiero rozpoczyna działalność i planuje zajmować się sprzedażą opodatkowaną i zwolnioną, może zwrócić się do Naczelnika Urzędu Skarbowego w celu wyznaczenia indywidualnego wskaźnika teoretycznego.

Czym różni się wskaźnik teoretyczny od rzeczywistego?

Od stycznia do grudnia, podatnik posługuje się teoretycznym wskaźnikiem VAT (T), który obliczany jest na podstawie sum sprzedaży z roku poprzedniego. Wskaźnik ten jest weryfikowany w grudniu – po zakończeniu danego roku (R). Wskaźnik rzeczywisty poprzedniego roku, staje się wskaźnikiem teoretycznym dla roku następnego.

Na czym polega roczna korekta?

Roczna korekta polega na weryfikacji wysokości wskaźnika sprzedaży VAT oraz kwot podatku, który podatnik odliczył i kwot podatku, który stał się kosztem. W związku z tym, konieczne jest wyliczenie różnicy między wskaźnikiem rzeczywistym a wskaźnikiem teoretycznym (R-T), który obowiązywał przez cały rok. Jeżeli różnica nie przekracza 2 punktów procentowych, wyliczanie korekty nie jest konieczne. Tym samym korekta wynosi 0 zł (takiej korekty podatnik nie księguje). Następnie porównywana jest kwota odliczonego podatku naliczonego, według wskaźnika rzeczywistego oraz wskaźnika teoretycznego. Korekta może być również ujemna (gdy  podatnik odliczył więcej podatku niż mógł) lub dodatnia (gdy podatnik odliczył mniej podatku niż mógł).

Od czego zależy sposób ujęcia w deklaracjach VAT i KPiR rocznej korekty?

Sposób ujęcia rocznej korekty w zapisach KPiR oraz w deklaracjach podatkowych zależy od czterech następujących czynników:

1. Od zakupów, od jakich odliczany był podatek VAT według wskaźnika teoretycznego, a w przypadku środków trwałych – od grupy, do której należy środek trwały.
2. Od terminu, w którym dokonany  został wydatek.
3. Od kwoty, w jakiej dokonany został wydatek.
4. Od wartości korekty (ujemnej bądź dodatniej).

Przykład

Podatnik ponosił jedynie koszty ogólne (nie będące wydatkami na środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne) związane ze sprzedażą opodatkowaną i zwolnioną. Po zakończonym roku roczna korekta VAT może wyglądać następująco:

• Wynik dodatni (R>T) oznacza, że odliczono mniejszą niż dopuszczalna do odliczenia ilość podatku  – wykazujemy na deklaracji w polu 51 jako liczbę dodatnią. Korekta roczna VAT zmniejsza koszty podatnika za cały poprzedni rok i staje się przez to przychodem na początku nowego roku. W KPiR jest ona wykazywana w kolumnie 8 – „Pozostałe przychody”.
• Wynik ujemny (R<T) oznacza, że odliczono większa niż dozwolona ilość podatku – na deklaracji należy wykazać to w polu 51 jako liczbę ujemną. Korekta roczna VAT zwiększa rzeczywiste koszty podatnika za rok poprzedni. Tym samym w styczniu nowego roku należy dokonać ich korekty i powiększyć koszty podatkowe o kwotę korekty za cały rok  – należy to zaznaczyć w kolumnie 13 „Pozostałe wydatki”.