Według definicji, działalność gospodarcza jest to zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa, jest nią również poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność polegająca na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych – prowadzona we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły (Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Według innej definicji, za działalność gospodarczą uznaje się zarobkową działalność wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, która wykonywana jest w sposób zorganizowany i ciągły (Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej).
Przedsiębiorca
Według ustawy, przedsiębiorca to osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną – wykonująca działalność gospodarczą we własnym imieniu. Za przedsiębiorców uznawani są również wspólnicy spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.
Przepisy ustawy nie mają zastosowania do działalności wytwórczej w rolnictwie, w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego, a także wynajmowania przez rolników pokoi, sprzedaży posiłków domowych i świadczenia w gospodarstwach rolnych innych usług związanych z pobytem turystów.
Zakładanie działalności gospodarczej
Najpopularniejszą formą prowadzenia przedsiębiorstwa jest indywidualna działalność gospodarcza. Założenie własnej działalności gospodarczej nie wymaga posiadania kapitału początkowego. Jej założenie wymaga jedynie złożenia druku CEIDG-1 (wraz z załącznikami, jeżeli zgłaszamy więcej informacji) do Urzędu Miasta i Gminy, aby uzyskać wpis do centralnej ewidencji działalności gospodarczej. Czynność ta nie podlega opłacie.
Prowadzenie firmy
Przedsiębiorca występuje w obrocie gospodarczym jako firma, którą jest jego imię i nazwisko. Przedsiębiorca może do nazwy firmy dodać część marketingową (np. Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe „Parasol” Jerzy Nowakowski) i posługiwać się pełną lub skróconą nazwą firmy. Ważne, aby nazwa była zgodna z tą wprowadzoną we wpisie do ewidencji działalności gospodarczej.
Majątek przedsiębiorstwa stanowi majątek przedsiębiorcy. Jednak, w celach podatkowych, rozliczany jest zasadzie przychodów i kosztów podatkowych. Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą jednoosobowo, odpowiada całym majątkiem za skutki jej prowadzenia. Jeśli nie ma ustanowionej rozdzielności majątkowej, odpowiedzialność ta obejmuje również na współmałżonka. Współmałżonek nie odpowiada za zobowiązania powstałe po ustanowieniu rozdzielności majątkowej oraz za zobowiązania powstałe w wyniku prowadzenia działalności z majątku odrębnego.
Zasadniczo, prowadzenie spraw działalności gospodarczej należy do przedsiębiorcy. Możliwe jest jednak korzystanie z pomocy członków rodziny (jako współpracowników), zatrudnianie innych osób lub współpraca z innymi przedsiębiorstwami. Istnieje możliwość przekazania części praw i obowiązków osobom trzecim, poprzez udzielenie im pełnomocnictwa (np. księgowa, do której obowiązków należy sporządzanie dokumentacji księgowej), jednakże nie ogranicza to pełnej odpowiedzialności przedsiębiorcy za powstałe w ten sposób zobowiązania.
Główne cechy jednoosobowej działalności gospodarczej
- niewielkie koszty rejestracji;
- szybka rejestracja i likwidacja działalności;
- brak obowiązku posiadania kapitału początkowego;
- osobista odpowiedzialność za wszelkie należności i zobowiązania wynikłe z prowadzenia działalności gospodarczej, która może obejmować również współmałżonka;
- osobiste prowadzenie spraw przedsiębiorstwa;
- proste formy prowadzenia księgowości;
- duży wybór form opodatkowania (podatek według skali, podatek liniowy, ryczałt, karta podatkowa).